AXŞAM QONAQLIĞI

Axşam qonaqlıqları praktikası cəmiyyətin bütün təbəqələri üçün ənənəyə çevrilmişdir. Əgər yalnız böyüklər axşamlar öz sərbəst vaxtlarını evdən kənarda keçirsəydilər, uşaqların tərbiyəsinə həsr olunmuş bu kitabda biz bu məsələyə toxunmazdıq. Valideynlər bu cür qonaqlıqlara uşaqlarını da özləri ilə apardıqlarına görə asudə vaxtın bu cür formasının mənfi təsiri haqqında bir neçə kəlmə danışmağa dəyər.

1. Məktəbə gedən uşaqlar vaxtında yatmalıdırlar. Onlar 8 saat normal yatmalıdırlar ki, oyandıqdan sonra özlərini yorğun və süst hiss etməsinlər. Gecə yarıya kimi oyaq qalmaq uşaqların yuxusuna çox pis təsir göstərir. Əgər uşaqlar hər hansı səbəbdən, məsələn, axşam qonaqlığına görə yaxşı yata bilməyiblərsə, səhər duranda özlərini zəif hissə edəcəklər, çünki gün ərzində itirdikləri enerjini bərpa etmək onlara müyəssər olmamışdır və üstəlik onlar məktəbdəki dərslərdə də diqqətli olmayacaqlar. Yuxu – istirahətdir. Xroniki olaraq doyunca yatmamaq son nəticədə müxtəlif növ nasazlıq hallarına gətirib çıxara bilər.

2. Bir yerə yığılan böyüklər, çox vaxt siqaret çəkir, havanı siqaret tüstüsü ilə çirkləndirirlər. Məktəbdə yorulmuş uşaqlar boğanaq otaqda vaxt keçirməli olurlar. Uşaqda baş ağrısı başlayır, əsəbilik yaranır və yuxusu qaçır. Hətta yatıb durandan sonra belə o özünü yorğun və əsəbi hiss edir. Bu cür ayıq qalmalar onun sağlamlığına mənfi təsir göstərir. Üzün solğun rəngi, hədsiz əsəbilik və daim mədə pozulmaları – bütün bunlar böyükərin düşüncəsiz və düşgün olmayan davranışının nəticəsidir.

3.Qonaqlıqda nəzarətsiz qalmış uşaqlar masa üstünə qoyulmuş qidaların- fındıq, biskivit, tort, konfetlər və s. dadına baxmaqdan çətin ki, özlərini saxlayalar. Şirniyyatın bu cür bolluğu onların axşam yeməyini yeyib və ya yeməməsindən asılı olmayaraq mədələrinə ağırlıq gətirəcəkdir. Həzm prosesinin pozulmasının fiziki və zehni qabiliyyətlərə mənfi təsirinin yəqin ki, sübuta ehtiyacı yoxdur.

4. Böyüklərin bu cür qonaqlıqlarda öz gündəlik həyatlarından, çox vaxt şəxsi və ya intim anlarla bağlı hadisələr danışmaq vərdişləri vardır. Uçaqlar, bu söhbətlərin qeyri-ixtiyarı şahidləri, bu müzakirələrə cəlb olunurlar. Bu zaman böyüklər arasında pedaqoji savadı olan adam olsaydı, o, övladlarını öz əlləri ilə ləyaqətsizlik yoluna itələyən valideynlərin bu cür məsuliyyətsizliyindən dəhşətə gələrdi. Əgər böyüklər söhbət zamanı ədəbsiz zarafatlara da yol verirlərsə, valideynlərin ədəbsizliyinin uşaq əxlaqını kökündən necə kəsdiyini də görmək olardı. Sonralar, uşaq qəlblərinin torpağında əkilmiş toxumlar cücərəcək, böyüyəcək və çox güman ki, acı meyvələr yetirəcəkdir.